هنگامی که نور خورشید به زمین می رسد، به دو دسته نور مریی که با چشم انسان قابل مشاهده و نور ماوراء بنفش که طول موج های کوتاه تری دارد تقسیم می شود. از این میان، اشعه ماورا بنفش دارای بالاترین سطح انرژی بوده و باعث تغییر در خواص فیزیکی اجسامی که برای مدت طولانی در معرض نور قرار می گیرند؛ می شود. برای انسان قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش عامل ایجاد لکه های قرمز (اریسم)، لکه های کبدی (کلواسما) و کک و مک می شود. دستگاه اسپکتروفوتومتر UV-1900i از برند شیمادزو قابلیت اندازه گیری دقیق نور مریی و نور ماوراء بنفش را دارد.
لباس‌های دارای محافظت از UV
استاندارد های بین المللی UPF در دستگاه UV-1900i
در کشورهای مختلف، استانداردهای متفاوتی برای محاسبه‌ی UPF وجود دارد. در ژاپن، استاندارد JIS L 1925 در سال ۲۰۱۹ معرفی شد. سایر کشورها مانند آمریکا (AATCC 183)، استرالیا و نیوزلند (AS/NZS 4399)، چین (GB/T 18830)، و کشورهای اروپایی مانند آلمان و بریتانیا (DIN EN 13758-1) نیز هر کدام روش‌ها و محدوده‌های خاصی را برای اندازه‌گیری مشخص کرده‌اند. بیشتر این استانداردها بازه‌ی طول موج ۲۹۰ تا ۴۰۰ نانومتر را اندازه‌گیری می‌کنند، ولی در دستگاه UV1900i شیمادزو، گام نمونه‌برداری و محاسبات تفاوت دارند.
روش اندازه‌گیری با دستگاه UV-1900i
برای اندازه‌گیری UPF، از دستگاه اسپکتروفتومتر UV-Visible مدل 1900i شیمادزو استفاده شد. مزیت این د ستگاه توانایی اندازه‌گیری مستقیم پارچه بدون نیاز به برش یا نمونه‌برداری تخریبی بود. دو نوع پوشاک محافظ (یک ژاکت و یک هودی) مورد آزمون قرار گرفتند.
محدوده‌ی طول موج: ۲۸۰ تا ۴۰۰ نانومتر
سرعت اسکن: متوسط
گام نمونه‌برداری: ۱.۰ نانومتر
عرض شکاف نوری: ۵ نانومتر
مقدار فوتومتریک: عبوردهی (Transmittance)
نتایج اندازه‌گیری و محاسبه‌ی UPF با دستگاه UV-1900i شیمادزو
نمودار طیف عبوردهی برای دو نمونه‌ی پوشاک نشان داد که هودی در ناحیه‌ی UVB (۲۸۰ تا ۳۱۵ نانومتر) میزان عبوردهی کمتری نسبت به ژاکت دارد، بنابراین حفاظت بیشتری در برابر UV ایجاد می‌کند. محاسبه‌ی UPF با استفاده از نرم‌افزار LabSolutions UV-Vis انجام شد، که امکان تنظیم محاسبه‌ی خودکار UPF پس از اندازه‌گیری را فراهم می‌کند. این نرم‌افزار همچنین قابلیت محاسبه‌ی شاخص‌های دیگری مانند درصد انسداد UV، UVA و UVB را نیز دارد.
مقادیر UPF لباس‌های تحت درمان حفاظت UV با اسپکتروفوتومتر uv1900i
طیف های عبور نور از لباس ها برای محافظت در برابر UV یا دستگاه اسپکتروفوتومتر شیمادزو
طیف های عبوری بدست آمده از دو لباس نمونه را نشان می دهد. در ناحیه طول موج UV از 280 تا 315 نانومتر، عبوری هودی کمتر از ژاکت بافتنی بود، که نشان می دهد هودی محافظت بیشتری در برابر نور UV ارایه می دهد. همان‌طور که مشاهده می‌شود، با وجود یکسان بودن نمونه، مقادیر UPF بسته به استاندارد مورد استفاده اندکی متفاوت هستند. این تفاوت‌ها ناشی از فرمول‌های محاسباتی متفاوت در استانداردهای مختلف می باشد.
پوشاک دارای برچسب “UV Cut” الزاماً میزان محافظت یکسانی ارائه نمی‌دهند، حتی اگر از نظر ظاهری مشابه باشند. اندازه‌گیری دقیق طیف عبوردهی با دستگاه UV-Vis1900i و محاسبه‌ی UPF نشان می‌دهد که نوع پارچه، بافت و ترکیب مواد بر مقدار محافظت تأثیرگذار است. همچنین، برای ارزیابی صحیح و قابل اطمینان، باید از استاندارد ملی یا بین‌المللی مناسب استفاده شود. به‌کارگیری نرم‌افزارهایی مانند LabSolutions UV-Vis و دستگاه اسپکتروفوتومتر شیمادزو می‌تواند این فرآیند را ساده‌تر و دقیق‌تر کند.
شرکت ری نور آزما وارد کننده تجهیزات آزمایشگاهی از قبیل انواع دستگاه های اسپکتروفتومتر تک پرتویی مانند UV-Vis1280 SHIMADZU و دو پرتویی مدل UV-Vis 1900i SHIMADZU می باشد.
