طیف سنجی مرئی− فرابنفش یا ultraviolet–visible spectrophotometry یکی از تکنیک های آنالیتیکال آزمایشگاهی است که به تعامل نور و ماده مربوط می شود، و می تواند به راحتی برای تعیین غلظت مواد و آنالیز ساختار شیمیایی ماده، مورد استفاده قرار گیرد. به این ترتیب، با استفاده از دستگاه اسپکتروسکوپی UV-Vis دانشمندان قادر به مطالعه سرعت واکنش ها و تعیین معادلات سرعت خواهند بود. این تکنیک به طور گسترده در آزمایشگاه های تحقیقاتی، آموزشی و آنالیتیکال برای آنالیز کمی و کیفی مواد، استفاده می شود.
اشعه UV و ضرورت استفاده از کرم ضد آفتاب
تحقیقات نشان داده است که قرار گرفتن در معرض آفتاب می تواند پیامد های حاد و مزمن برای پوست داشته باشد. نور خورشیدی که به زمین می تابد متشکل از 50% نور مادون قرمز IR و 40% نور مرئی Visible و همچنین 10% نور فرابنفش UV است. در این میان، اشعه ی ماوراء بنفش 95% UVA و 0.5% UV تولید می کند که بخشی از طیف الکترومغناطیسی هستند و به زمین می رسند. طول موج اشعه UVA از 400 تا 320 نانومتر است در حالیکه اشعه UVB از 320 تا 290 نانومتر است. UVA می تواند به لایه بیرونی پوست یا اپیدرم و همچنین لایه پایین تر یا درم که در زیر اپیدرم قرار دارد، نفوذ کند. به علت نفوذ عمیق، تابش UVA اغلب مسئول آسیب رساندن به کراتینوسیت ها (سلول اصلی سازنده اپیدرم) در اپیدرم است، جاییکه به طور معمول در آن سرطان پوست یافت می شود. اگر چه UVB به درم نفوذ نمی کند و عمدتاً در اپیدرم جذب می شود، به دلیل طول موج کوتاه تر شدت بیشتری دارد. با این حال، هر دو می توانند برای انسان مضر باشند، زیرا می توانند موجب آفتاب سوختگی، سرطان پوست و سایر آسیب های پوستی شوند.
برای جلوگیری از بروز این مشکلات، استفاده از کرم های ضد آفتاب توصیه می شود. کم ضد آفتاب با جذب یا انعکاس پرتو های مضر ماورائ بنفش از پوست محافظت می کند و مانع رسیدن آنها به پوست می شود. بنابراین، استفاده از کرم های ضد آفتاب در هنگام قرار گرفتن در معرض خورشید، می تواند به میزان زیادی احتمال آسیب رساندن به سلول های پوست و سرطان را کاهش دهد. فاکتور حفاظت از نور خورشید (SPF) به مصرف کننده اجازه می دهد به طور مستقیم حفاظت ارائه شده توسط کرم های ضد آفتاب را مقایسه کند. به طور کلی، محصولات حفاظت از خورشید به چهار دسته حفاظتی کم، متوسط، زیاد و بسیار زیاد تقسیم می شوند که مربوط به میزان ادعا های برچسب SPF آنها است.
اندازه گیری مقدار SPF کرم ضد آفتاب با دستگاه UV-Visible
آزمایش کرم ضد آفتاب با دستگاه اسپکتروفتومتر UV/Vis
در این مطالعه، دستگاه طیف سنجی UV-Vis مجهز به integrating sphere برای گردآوری داده های عبور پراکنده برای کرم ضد آفتاب قرار گرفته روی بستر نوار، استفاده شد. آزمایش کرم ضد آفتاب روی یک مدل نوار پوست انسان برای محاسبه مقدار SPF، مقرون به صرفه تر، راحت تر و ایمن تر از آزمایش روی پوست واقعی انسان است. کرم ضد آفتاب مورد استفاده در این آزمایش دارای SPF 30 است و بستر نوار با استفاده از آن پوشانده شد. با یک بار استعمال کرم ضد آفتاب روی نوار بستر، SPF محاسبه شده 30.84 بود و مقدار SPF برای دوبار استفاده از کرم های ضد آفتاب تقریباً دو برابر می شود، زیرا غلظت کرم های ضد آفتاب بر روی نوار دو برابر می شود. نتایج آزمایش نشان می دهد دستگاه اسپکتروفتومتر مرئی− فرابنفش برای اندازه گیری مقدار SPF کرم ضد آفتاب و کنترل کیفیت آن بسیار عالی و ایده آل است و تقریباً همان SPF منتشر شده روی جعبه کرم ضد آفتاب را نشان می دهد.
دیگر کاربرد های دستگاه طیف سنج مرئی− ماوراء بنفش
- اندازه گیری طیف نشری برای لامپ LED با دستگاه اسپکتروفتومتر UV-Vis
- بررسی سلول های فتوولتائیک با دستگاه UV-Vis-NIR
- آنالیز فسفات در کود با دستگاه طیف سنجی مرئی− فرابنفش
- تشخیص فرمالدهید در پارچه با اسپکتروفتومتر یو وی ویزیبل
- ارزیابی کیفیت عسل با دستگاه اسپکتروفتومتر مرئی− ماوراء بنفش
- بررسی تخریب مولکول DNA با افزایش دما با استفاده از دستگاه Spectrophotometer
شرکت ری نور آزما نماینده فروش انواع تجهیزات آزمایشگاهی، از جمله دستگاه اسپکتروفتومتر UV-Visible در ایران است.
