مدل های مختلفی از دستگاه طیف سنج مادون قرمز فوریه FTIR در بازار موجود می باشد، که هر کدام مزایا و معایب خود را دارا می باشند. از این رو داشتن دانش کافی در مورد هر مدل از دستگاه FTIR میتواند در رسیدن به هدف مطلوب و موردنظر کاربر، تعیین کننده باشد. امروزه شرکت شیمادوز ژاپن مدل های مختلفی از دستگاه FTIR را به کاربران معرفی می کند، مانند IRSpirit که بسیار جمع و جور بوده تا دستگاه IRTracer-100 که امکان آنالیز نمونه ها با حساسیت بالا را در تجزیه و تحلیل های معمول تا پیچیده امکان پذیر می سازد.
ما در این مقاله به مقایسه فاکتورهای مختلف در چند مدل از دستگاه طیف سنج FTIR پرداخته ایم.
فاکتورهای مورد بررسی در مدل های مختلف طیف سنج FTIR
طیف سنج تبدیل مادون قرمز فوریه تکنیکی است که از یک تداخل سنج به منظور اندازه گیری طیف مادون قرمز از نمونه استفاده می کند. امروزه چندین مدل از دستگاه FTIR در بازار موجود می باشد، که کاربر باید قبل از انتخاب هر مدل از این دستگاه با توجه به نمونه مورد آنالیز، هدف آنالیز و بودجه خود به تفاوت های بین آنها دقت نماید. برخی از عواملی که می توان برای مقایسه مدل های مختلف دستگاه طیف سنج FTIR اشاره نمود عبارتند از:
1. حساسیت (Sensitivity)
فاکتور حساسیت به توانایی دستگاه طیف سنجی برای تشخیص سیگنال های ضعیف و دستیابی به نسبت سیگنال به نویز بالا (نسبت S/N) اشاره دارد. نسبت S/N بالاتر به معنای کیفیت بهتر طیف و حد تشخیص کمتر است. حساسیت دستگاه طیف سنج به عوامل مختلفی مانند منبع نور، آشکارساز، تداخل سنج، اپتیک و الکترونیک دستگاه FTIR بستگی دارد.
2. وضوح (Resolution)
فاکتور وضوح به توانایی ابزار طیف سنجی برای تمایز بین دو قله نزدیک در طیف اشاره دارد. وضوح بالاتر به معنای جداسازی و شناسایی بهتر ویژگی های طیفی است. وضوح به عوامل مختلفی مانند سرعت اسکن بازه ی طول موجی، اندازه دریچه خروجی نور، تفاوت مسیر نوری و پردازش داده دستگاه FTIR بستگی دارد.
3. بازه ی طول موجی (Wavenumber Rang)
فاکتور بازه ی طول موجی به محدوده فرکانس ها یا طول موج های مادون قرمزی که دستگاه طیف سنج فرو سرخ فوریه FTIR می تواند اندازه گیری کند، اشاره دارد. محدوده وسیع‌تر عدد موج به معنای پوشش گسترده‌تر طیف مادون قرمز و تجزیه و تحلیل جامع‌تر نمونه است. محدوده ی عدد طول موج به عوامل مختلفی مانند منبع نور، آشکارساز، تقسیم کننده پرتو، مواد پنجره و لوازم جانبی دستگاه طیف سنج بستگی دارد.
4. رطوبت گیر (Dehumidifier)
فاکتور رطوبت گیر به وسیله ای اشاره دارد که رطوبت را از محفظه نمونه و مسیر نوری ابزار طیف سنجی حذف می کند. رطوبت می تواند با اندازه گیری مادون قرمز تداخل داشته باشد و باعث ایجاد نویز یا رانش خط پایه در طیف شود، بنابراین رطوبت‌گیر میتواند پایداری و قابلیت اطمینان دستگاه طیف سنج مادون قرمز فوریه FTIR را بهبود بخشد.
5. دیتکتور Optional MCI
دیتکتور به نوعی از آشکارساز اشاره دارد که از تلورید کادمیوم جیوه (MCT) به عنوان ماده حسگر استفاده می کند. آشکارسازهای MCT بسیار حساس و سریع هستند، اما نیاز به خنک شدن توسط نیتروژن مایع یا موتور استرلینگ دارند. یک آشکارساز MCT اختیاری می تواند عملکرد دستگاه را برای کاربردهای خاصی که به حساسیت یا سرعت بالا نیاز دارند، افزایش دهد.
6. Connection with infrared microscope
به توانایی دستگاه FTIR برای جفت شدن با لوازم جانبی میکروسکوپ مادون قرمز اشاره دارد. یک میکروسکوپ مادون قرمز می تواند تجزیه و تحلیل در مقیاس میکرو نمونه های کوچک یا ناهمگن مانند الیاف، ذرات، سلول ها و غیره را فعال کند. اتصال با میکروسکوپ مادون قرمز می تواند دامنه کاربردهای دستگاه طیف سنج مادون قرمز را گسترش دهد.
7. ابعاد (Dimension)
فاکتور ابعاد به اندازه و وزن دستگاه طیف سنج مادون قرمز FTIR اشاره دارد. ابزارهای کوچکتر و سبک تر می توانند در فضا صرفه جویی کنند و قابل حمل تر باشند.
در این قسمت بر اساس فاکتورهای توضیح داده شده بر آنیم مقایسه کوتاهی بین سه مدل دستگاه طیف سنج FTIR از قبیل IRSpirit, IRTrace-100 ,IRXross داشته باشیم.
جدول مقایسه بین سه مدل دستگاه FTIR شامل IRTracer, IRSpirit, IRXross
دستگاه FTIR مدل IRTrace-100
دستگاه طیف سنج مادون قرمز IRTrace-100 در مقایسه با دو دستگاه IRXross , IRSpirit از حساسیت، وضوح و سرعت بالا برخوردار است. دستگاه طیف سنج مادون قرمز IRTrace-100 با استفاده از نرم افزارهای LabSolutions IR اختصاصی شرکت شیمادوز قابلیت سازگاری با شبکه های اطلاع رسانی را به خوبی دارا می باشد و به طور استاندارد به کتابخانه‌های فراوان و توابع جستجوی پیشرفته مجهز است. همچنین اتوماسیون و صرفه‌جویی در کار را با توابع بزرگ محقق می‌کند. این مدل از دستگاه طیف سنج فروسرخ فوریه FTIR دارای نرم افزارهای مختلفی است که در متدها و روش های مختلف کاربرد دارد. مانند تجزیه و تحلیل آلاینده ها و آزمایش هایی که به منظور شناسایی استفاده می شود. از قابلیت های دستگاه طیف سنج فروسرخ فوریه IRTrace-100 امکان استفاده از لوازم جانبی مختلف و قابلیت گسترش بالا می باشد.
دستگاه FTIR مدل IRXross
در دستگاه طیف سنج فروسرخ فوریه IRXross با توجه به نویز بسیار کم و نسبت S/N 55000:1، اندازه گیری با حساسیت فوق العاده بالا در متدهای بی شمار امکان پذیر می باشد. یکی از مزایای دستگاه IRXross کاربری آسان آن می باشد زیرا در این مدل از نرم افزار IR Pilot استفاده می شود که امکان شروع کار را برای هر کاربر فراهم می کند. دستگاه طیف سنج فروسرخ فوریه IRXross با بکارگیری مواد و متریال ضد رطوبت در ساخت قطعات داخلی با ضوابط فارماکوپه در بازه طول موجی مطابقت کامل دارد. از این رو با ضوابط و استاندارهای جهانی مطابفت کامل دارد.
دستگاه FTIR مدل IRSpirit
اگر فضای کاری شما محدود است و محیطی با رطوبت بالا می باشد بهترین گزینه برا ی شما دستگاه طیف سنج مادون قرمز IRSpirit خواهد بود. اندازه این مدل از دستگاه طیف سنج مادون قرمز FTIR نسبت به بقیه کوچکتر بوده و در جاهایی که لازم است امکان جابه جایی دارد. امکان آنالیز نمونه ها به صورت افقی یا عمودی در این مدل امکان پذیر است. همچنین عریض ترین محفظه نمونه را در کلاس خود دارا می باشد. از نرم افزار اختصاصی این مدل می توان به IR Pilot اشاره نمود که عملکرد سریع و آسان سیستم را تضمین می کند. شایان ذکر است . دستگاه IRSpirit دارای 23 برنامه کاربردی به صورت استاندارد می باشد و در کنار این برنامه ها یک برنامه ارزیابی رد و قبول نمونه ها به عنوان استاندارد نیز وجود دارد. یکی از مهم ترین نکات قابل اطمینان و اتکا بودن سیستم مورد استفاده می باشد که در این مدل عملکرد تداخل سنج پایدار براساس فناوریی که در آخرین مدل های قبلی استفاده شده است این اطمینان را به کاربر می دهد.
در این مقاله کوشیدیم تا فاکتورهای مورد استفاده در دستگاه طیف سنج مادون قرمز FTIR و انواع مدل های این دستگاه بسیار کارآمد را مورد بررسی قرار دهیم و مقایسه ی کوتاهی بین طیف سنج های مادون قرمز IRTracer-100, IRXross, IRSpirit داشته باشیم. در صورت هرگونه سوال در خصوص خرید و تعمیر این دستگاه می توانید با مهندسین بخش فروش و فنی در شرکت ری نور آزما تماس حاصل فرمایید.
