در آنالیز مخلوط ترکیبات پیچیده (مانند نمونه های گیاهی، محیط زیست یا پزشکی قانونی) کروماتوگرافی لایه نازک TLC/HPTLC اغلب جایگزینی عالی برای کروماتوگراف گازی GC و کروماتوگراف مایع HPLC است. Thin Layer Chromatography در مقایسه با سایر روش های کروماتوگرافی، زمان و هزینه کمتری برای شناسایی و تعیین مقدار مواد صرف می کند. علاوه بر هزینه های اولیه نسبتاً کم، تعمیر و نگهداری آن نیز راحت و کم هزینه است. از دیگر مزیت های کروماتوگرافی لایه نازک آماده سازی آسان و حداقل نمونه است.
کروماتوگرافی لایه نازک TLC
کروماتوگرافی لایه نازک (TLC) یک روش جداسازی ساده، انعطاف پذیر، حساس و با هزینه ای مناسب برای تجزیه و تحلیل کمی و کیفی مواد حتی در مقادیر بسیار کم، در آزمایشگاه می باشد. تکنیک TLC قابلیت اندازه گیری موازی و همزمان بسیاری از مواد را در حداقل زمان مورد نیاز، دارد و می تواند به صورت دستی با روشی ارزان و آسان انجام شود. بنابراین، دستگاه کرماتوگرافی لایه نازک تقریبا در تمام آزمایشگاه ها به عنوان یک ابزار مناسب و راحت برای تفکیک و جداسازی سریع و ساده مواد یافت می شود.
کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا HPTLC
HPTLC یا کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا، پیشرفته ترین شکل TLC می باشد و شامل استفاده از لایه های کروماتوگرافی با حداکثر بهره وری جداسازی و بکارگیری ابزار state-of-the-art برای تمام مراحل است. HPTLC با تمام نیاز های کیفی آزمایشگاه های آنالیتیکال امروز، حتی در یک محیط کاملاً تنظیم شده، مطابقت دارد و تمام مراحل کروماتوگرافی را به صورت خودکار انجام می دهد. به این ترتیب شرایط برای جداسازی مواد با حساسیت، دقت و کارایی بالاتری نسبت به TLC ارائه می دهد و انعطاف پذیری بالایی دارد.
مراحل کروماتوگرافی لایه نازک
در این روش از یک لایه نازک و یکنواخت سیلیکاژل یا آلومینا که روی یک قطعه شیشه ای، فلزی یا پلاستیک سخت، پوشش داده شده اند، به عنوان فاز ثابت استفاده می شود. همچنین اغلب فاز ثابت در روش TLC شامل ماده فلورسانس کننده در نور UV می باشد. برای فاز متحرک نیز از یک حلال مایع مناسب یا ترکیبی از حلال ها استفاده شده و نمونه در آن حل می شود. مراحل اصلی کروماتوگرافی لایه نازک شامل نمونه گذاری، توسعه کروماتوگرافی، مشتق سازی و ارزیابی کروماتوگرام ها است.
نمونه گذاری
اولین گام و مهمترین مرحله کروماتوگرافی لایه نازک به ویژه در آنالیز های کمی، نمونه گذاری است. کیفیت و تکرارپذیری اندازه گیری در این مرحله تعیین می شود. نمونه ها روی لایه جداسازی یا به صورت لکه از طریق انتقال تماس و یا به صورت نواری باریک با استفاده از تکنیک اسپری اعمال می شوند. انتخاب روش نمونه گذاری به دقت، حجم نمونه، تعداد آنالیز ها و درجه کنترل خودکار مورد نظر دارد. نمونه گذاری با استفاده از لوله مویین با حجم ثابت، ساده ترین راه است. حجم های نمونه از 0.5 تا 5 میکرو لیتر می تواند روی صفحات معمولی بدون خشک شدن، اعمال شود البته نمونه گذاری با اسپری به صورت نوار های باریک اجازه اعمال حجم های بزرگتری را می دهد و به راحتی می توان حجم اعمالی را تنظیم کرد. نمونه گذارها به صورت خودکار، نیمه خودکار و خودکار در دسترس هستند.
نمونه گذاری به صورت نقطه و باند
توسعه کروماتوگرافی
توسعه و پیشروی کروماتوگرام ها در شرایط استاندارد، بر کیفیت نتایج مؤثر است. یکی دیگر از تفاوت های کروماتوگرافی لایه نازک با سایر روش های کروماتوگرافی این است که علاوه بر فاز متحرک و ثابت، یک فاز گازی (همان بخار حلال در محفظه) نیز وجود دارد که می تواند به طور قابل توجهی در نتایج جداسازی تأثیر بگذارد. انتخاب محفظه مناسب برای توسعه کروماتوگرافی نیز با توجه به پارامترهای اشباع محفظه، پیش تنظیم لایه، رطوبت نسبی و … یکی از عوامل مهم در بدست آوردن نتایج مطمئن در کروماتوگرافی لایه نازک می باشد. محفظه های توسعه کروماتوگرافی شامل محفظه شیشه ای کف تخت، محفظه شیشه ای دوقلو، محفظه توسعه افقی، محفظه توسعه خودکار و محفظه توسعه چند حلاله می باشد. پیشروی حلال به عنوان فاز متحرک روی صفحه کروماتوگرافی که فاز ساکن است با عمل مویینه انجام می شود و به این ترتیب، آنالیت ها به اجزای تشکیل دهنده خود تفکیک می شوند که بعد از تبخیر فاز متحرک، در موقعیت خود روی لایه باقی می مانند.
مشتق سازی (Derivatization)
موادی که به نور قابل مشاهده یا اشعه ماوراء بنفش UV پاسخ نمی دهند می توانند توسط مشتق سازی قابل شناسایی شوند. مشتق سازی با ایجاد واکنش های مورد نیاز، بر روی صفحات کروماتوگرام از طریق اسپری معرف یا غوطه ور سازی در معرف انجام می شود.
ارزیابی کروماتوگرام
کروماتوگرام ها تحت نور ماوراء بنفش یا سفید بررسی می شوند. مواد جاذب اشعه ماوراء بنفش UV می توانند تحت نور UV بررسی و شناسایی شوند. دو نوع نور UV برای بررسی کروماتوگرافی لایه نازک مورد نیاز بوده و لامپ UV با طول موج دوگانه 366 و 254 نانومتر در دسترس است. تحت نور UV با طول موج بلند 366nm، مواد فلورسنت به صورت مناطقی روشن با رنگ های متفاوت در پس زمینه ای تاریک ظاهر می شوند. تحت نور UV با طول موج کوتاه 256nm، مواد جاذب آن طول موج به صورت مناطق تاریک در پس زمینه ای روشن ظاهر می شوند. هنگامی که لایه TLC حاوی یک نشانگر فلوسنت است، توسط UV 254nm برانگیخته می شود. سپس تصویر الکترونیکی از نمای کلی کروماتوگرام، ثبت شده و به صورت کمی مورد ارزیابی قرار می گیرند.
کروماتوگرافی لایه نازک- اسپکترومتر جرمی TLC-MS
اتصال TLC به یک طیف سنج جرمی زمینه های کاربردی جدیدی برای کروماتوگرافی مسطح ایجاد می کند. با توجه به تفاوت های موجود در فرآیند های عملیاتی، سیستم های TLC-MS می توانند به دو دسته تقسیم شوند. آنالیز جرمی مستقیم که با نمونه برداری مستقیم از سطح صفحه TLC در کمتر از یک دقیقه و انتقال به طیف سنج جرمی انجام می شود. آنالیز جرمی غیر مستقیم که در آن پس از مراحل تفکیک و جداسازی توسط TLC، نمونه از روی صفحه تراشیده، استخراج، خالص سازی شده و در نهایت به دستگاه طیف سنج جرمی تزریق می شود.
نمونه برداری مستقیم با TLC-MS
مهمترین زمینه های کاربرد TLC
- کاربردهای بالینی؛ مطالعات متابولیسم، غربالگری دارو و کنترل دوپینگ
- مواد غذایی؛ کنترل کیفیت غذا، مواد افزودنی، آفت کش ها و آزمایش ثبات یا انقضا
- کاربردهای داروسازی؛ کنترل کیفیت دارو، تست یکنواختی محتوا (CUT)، شناسایی و تعیین خلوص، آزمایشات ثبات
- گیاهان دارویی؛ شناسایی، آزمایش ثبات، تشخیص تقلب و سنجش ترکیبات
- لوازم آرایشی؛ شناسایی مواد، نگهدارنده ها و مواد رنگ آمیزی و تشخیصزمواد غیر مجاز
- کاربرد های صنعتی؛ توسعه و بهینه سازی فرآیند، نظارت بر فرآیند و تأیید اعتبار سنجی
- پزشکی قانونی؛ تشخیص جعل مدرک، بررسی مسمومیت و آنالیز مواد رنگی
- محیط زیست؛ آب، خاک و آنالیز پسماند ها
شرکت ری نور آزما با سابقه ای درخشان در زمینه واردات تجهیزات آزمایشگاهی و قطعات یدکی، آمادگی خود را جهت هر گونه خدمات مشاوره ای در زمینه خرید سیستم های کروماتوگرافی لایه نازک TLC/HPTLC، محصولات کمپانی معتبر CAMAG، اعلام می دارد. کمپانی CAMAG سوئیس، از سال 1961 با توسعه و ساخت ابزار، نرم افزار و مواد مصرفی برای تمام مراحل TLC/HPTLC، دارای شهرتی عالی در سراسر جهان است.
- به چه منظوری از کروماتوگرافی لایه نازک استفاده می شود؟ از کروماتوگرافی لایه نازک برای آنالیز ترکیبات پیچیده مانند نمونه های گیاهی، محیط زیستی یا پزشکی قانونی استفاده می شود.
- کروماتوگرافی لایه نازک در مقایسه با سایر روش های کروماتوگرافی چگونه است؟ کروماتوگرافی لایه نازک یک روش جداسازی ساده، انعطاف پذیر، حساس و با هزینه ای مناسب برای تجزیه و تحلیل کمی و کیفی مواد حتی در مقادیر بسیار کم در آزمایشگاه بوده و این روش در مقایسه با سایر روش های کروماتوگرافی قابلیت اندازه گیری موازی و همزمان بسیاری از مواد را در حداقل زمان مورد نیاز داشته و می تواند به صورت دستی انجام شود.
- HPTLC به چه معناست؟ HPTLC (High-performance thin-layer chromatography) به معنای کروماتوگرافی لایه نازک با کارایی بالا می باشد.
- نحوه کار کروماتوگرافی لایه نازک به چه صورت می باشد؟ روش کار کروماتوگرافی لایه نازک به صورت استفاده از لایه های کروماتوگرافی با حداکثر بهره وری جداسازی و بکارگیری ابزار state of the art برای تمام مراحل این روش می باشد.
- در کروماتوگرافی لایه نازک فاز ثابت چگونه است؟ در کروماتوگرافی لایه نازک از یک لایه نازک و یکنواخت سیلیکاژل یا آلومینا که روی یک قطعه شیشه ای، فلزی یا پلاستیکی سخت پوشانده شده است به عنوان فاز ثابت استفاده می شود.
- در فاز متحرک در کروماتوگرافی لایه نازک از چه ماده ای استفاده می شود؟ در کروماتوگرافی لایه نازک برای فاز متحرک از یک حلال مایع مناسب یا ترکیبی از حلال ها استفاده شده که نمونه در آن حل می شود.
- ساده ترین راه نمونه گذاری در کروماتوگرافی لایه نازک چیست؟ در کروماتوگرافی لایه نازک نمونه گذاری با استفاده از لوله مویین با حجم ثابت، ساده ترین راه می باشد.
- برای بدست آوردن نتایج مطمئن در کروماتوگرافی لایه نازک به چه شرایطی نیاز است؟ انتخاب محفظه مناسب، پیش تنظیم لایه و رطوبت نسبی از شرایط مهم برای بدست آوردن نتایج قابل اطمینان در کروماتوگرافی لایه نازک می باشد.
- چه موادی توسط مشتق سازی در کروماتوگرافی لایه نازک بهتر شناسایی می شوند؟ موادی که به نور قابل مشاهده یا اشعه ماورابنفش UV پاسخ نمی دهند، توسط مشتق سازی در TLC بهتر شناسایی می شوند.
- سیستم های کروماتوگرافی لایه نازک – اسپکترومتر جرمی به چند دسته تقسیم می شوند؟ سیستم های کروماتوگرافی لایه نازک – اسپکترومتر جرمی به دو دسته آنالیز جرمی مستقیم که با نمونه برداری مستقیم از سطح صفحه کروماتوگرافی لایه نازک در کمتر از یک دقیقه و انتقال به طیف سنج جرمی انجام می شود. آنالیز جرمی غیر مستقیم که در آن پس از مراحل تفکیک و جداسازی توسط کروماتوگرافی لایه نازک، نمونه از روی صفحه تراشیده، استخراج خالص سازی شده و در نهایت به دستگاه طیف سنج جرمی تزریق می شود.
